Biến đồng hoang thành đầm sen hút khách

Bên cạnh các giống sen bản địa, Viện Nghiên cứu Rau quả đã nhập nội, chọn tạo nhiều giống sen mới như sen trắng (trong ảnh) nhằm đa dạng, rải vụ trong năm. Ảnh: Lê Bền

Trong các sản phẩm từ cây sen, trồng sen lấy ngó làm thực phẩm đang cho giá trị cao nhất. Tuy nhiên, trồng sen lấy hạt hiện nay được xem là an toàn nhất, và có nhu cầu lớn nhất. Việt Nam cũng đang xuất khẩu nhiều sen hạt, đặc biệt hàng năm, ngoài nguồn sen hạt ở miền Bắc, các cơ sở chế biến hạt sen tại Hưng Yên mỗi năm nhập một lượng lớn hạt sen từ các tỉnh phía Nam và Campuchia về để chế biến hạt sen xuất khẩu. Trong đó, sen hạt non để ướp chè hiện có giá rất cao (khoảng 45.000 đ/kg), sen hạt già để làm thực phẩm cũng giao động quanh 30.000 đ/kg. Hạt sen già có thể để bảo quản trong vòng 2-3 năm vẫn đảm bảo chất lượng tốt.

Ưu điểm của cây sen là có thể sử dụng hết sức đa dạng cho nhiều mục đích: Ví dụ hoa sen không thu hoạch hết thì có thể chuyển sang thu hoạch hạt sen non, hạt sen non không thu hoạch hết thì chuyển sang thu hoạch hạt sen già. Hạt sen già thì nhu cầu tiêu thụ bao nhiêu cũng hết. Bên cạnh đó, còn có thể thu hoạch ngó sen, củ sen bán làm thực phẩm, lá sen cũng được dùng cho nhiều mục đích như uống trà, bao gói thực phẩm...

Mô hình phát triển trồng sen thành sản xuất hàng hóa, kết hợp du lịch tại nhiều nơi ở Hoa Lư (Ninh Bình) đang được nhiều địa phương quan tâm, tới tham quan, học tập. Ảnh: Lê Bền

vàSen chỉ cần trồng một lần là có thể thu hoạch trong vòng 7-8 năm mà không cần phải trồng lại hàng năm, nên không mất nhiều công sức.

Hiện các giống sen được nhân bằng hạt (giống thuần), nhưng phổ biến là bằng phương pháp nuôi cấy mô để đảm bảo sạch bệnh, đảm bảo độ đồng đều, sinh trưởng phát triển tốt..., hoặc nhân giống bằng phương pháp tách thân.

Sen đang là cây trồng mang lại giá trị kinh tế cao, phù hợp với các vùng đất chiêm trũng, thường xuyên ngập nước, khó khăn trong canh tác nông nghiệp. Cùng với việc chọn tạo, nhập nội các giống sen mới, hiện nay, sen có thể trồng được quanh năm.

Trồng sen có yêu cầu nguồn đất, nước phải luôn sạch sẽ, không bị ô nhiễm. Vì vậy, các thực phẩm từ cây sen cũng luôn rất đảm bảo an toàn.

Việc phát triển cây sen theo đó cũng rất phù hợp để kết hợp với nuôi thủy sản như cua đồng, ốc, cá, giúp bảo vệ môi trường một cách hài hòa, bền vững, mang lại giá trị cao, phù hợp với phục vụ kết hợp phát triển du lịch sinh thái, trải nghiệm, ẩm thực đồng quê...